نویسنده: خبرنگار 
سازههای LSF یا Light Steel Frame (قاب سبک فولادی)، به دلیل وزن کم، سرعت ساخت بالا، دقت مهندسی و مقاومت عالی در برابر زلزله، در پروژههای ساختمانی مدرن بسیار محبوب شدهاند. یکی از پرسشهای مهم در طراحی و اجرای این نوع سازهها، انتخاب بهترین ضخامت ورق برای قطعات مختلف است.
در این مقاله میخواهیم به طور دقیق بررسی کنیم که ضخامت مناسب ورقها در سازههای LSF چقدر باید باشد، چه عواملی روی این انتخاب تأثیر میگذارند و چه استانداردهایی باید رعایت شوند.
ضخامت ورق در LSF یعنی چه؟
در سازههای LSF، بیشتر اجزا شامل پروفیلهایی هستند که با خم کردن ورقهای فولادی ساخته میشوند. ضخامت این ورقها به طور مستقیم روی موارد زیر تأثیر میگذارد:
- مقاومت سازه در برابر نیروهای فشاری، کششی و خمشی
- وزن کلی ساختمان
- هزینه تمام شده پروژه
- روش اجرا و حملونقل
بنابراین انتخاب ضخامت صحیح، یک موضوع بسیار حیاتی است.
ضخامتهای رایج ورق در LSF چقدر است؟
در پروژههای استاندارد، معمولاً ضخامت ورقهای مورد استفاده در LSF بین ۰.۷۵ میلیمتر تا ۲ میلیمتر متغیر است. به طور معمول:
| کاربرد | ضخامت ورق (میلیمتر) |
|---|---|
| دیوارهای داخلی | ۰.۷۵ – ۱ میلیمتر |
| دیوارهای خارجی | ۱ – ۱.۲ میلیمتر |
| سقف و تیرچهها | ۱.۲ – ۱.۵ میلیمتر |
| سازههای باربر اصلی | ۱.۵ – ۲ میلیمتر |
عوامل مؤثر در تعیین بهترین ضخامت ورق
چند عامل کلیدی در انتخاب ضخامت ورق مناسب برای یک پروژه LSF دخیل هستند:
۱. نوع پروژه و کاربری ساختمان
اگر پروژه شما مربوط به یک ساختمان مسکونی کمطبقه است، ضخامتهای پایینتر کفایت میکند. اما در ساختمانهای تجاری یا صنعتی با بارگذاری بیشتر، نیاز به ضخامتهای بالاتر داریم.
۲. میزان بار زنده و مرده
بار زنده (مثل وزن افراد، اثاثیه و تجهیزات) و بار مرده (مثل وزن دیوارها و سقف) به طور مستقیم تعیین میکنند که سازه چه میزان مقاومت باید داشته باشد.
۳. ارتفاع ساختمان
در پروژههای بلندمرتبه، فشار باد و بارهای لرزهای بیشتر است و باید ضخامت بیشتری برای پروفیلها در نظر گرفته شود.
۴. استانداردهای ملی و بینالمللی
در کشورهای مختلف استانداردهایی مثل ASTM C۹۵۵ یا EN ۱۹۹۳-۱-۳ (استاندارد اروپا برای فولاد نازک) تعیین کردهاند که چه ضخامتهایی برای چه کاربردهایی قابل قبول است.
۵. مقاومت خوردگی و طول عمر
در پروژههایی که رطوبت یا شرایط محیطی سخت وجود دارد، استفاده از ورقهای ضخیمتر با پوشش گالوانیزه قویتر توصیه میشود.
چرا ضخامت زیاد همیشه بهتر نیست؟
برخی تصور میکنند هر چه ورق ضخیمتر باشد، سازه بهتر است. اما اینطور نیست:
- هزینه ساخت بالاتر میرود.
- وزن ساختمان افزایش پیدا میکند و درنتیجه باید فونداسیون قویتری ساخته شود.
- اجرای سازه سختتر میشود و تجهیزات سنگینتری نیاز دارد.
به همین دلیل، باید بین “ایمنی”، “وزن” و “هزینه” تعادل ایجاد کرد.
روش محاسبه ضخامت مناسب
مهندسان طراح معمولاً با استفاده از نرمافزارهای تحلیلی مانند SAP۲۰۰۰ یا ETABS و بر اساس بارگذاریهای واقعی پروژه، ضخامت مناسب برای هر عضو سازه را تعیین میکنند. این ضخامت باید:
- مقاومت مجاز خمشی و فشاری را تأمین کند
- شرایط بهرهبرداری (مثلاً لرزش مجاز سقف) را رعایت کند
- با استانداردهای ملی همخوانی داشته باشد
نکات کلیدی برای انتخاب بهترین ضخامت ورق در سازه LSF
✔️ ضخامت دیوارهای داخلی سبک معمولاً بین ۰.۷۵ تا ۱ میلیمتر کافی است.
✔️ برای دیوارهای خارجی مقاوم، ضخامت ۱.۲ میلیمتر یا بیشتر توصیه میشود.
✔️ در تیرها و ستونهای باربر حتماً از ورقهای ۱.۵ تا ۲ میلیمتر استفاده کنید.
✔️ شرایط آبوهوایی (مثل رطوبت) در انتخاب ضخامت و نوع پوشش بسیار مهم است.
✔️ همیشه قبل از انتخاب ضخامت، محاسبات دقیق مهندسی انجام دهید.
نتیجهگیری
انتخاب بهترین ضخامت ورق در سازههای LSF یک تصمیم حساس و تخصصی است که باید بر پایه محاسبات مهندسی، کاربری پروژه و استانداردهای ایمنی انجام شود. استفاده از ضخامت مناسب علاوه بر تضمین ایمنی، باعث کاهش هزینهها و بهینهسازی زمان ساخت نیز میشود. پیشنهاد میشود همیشه برای پروژههای مهم با مهندسین مجرب مشورت کنید تا سازهای مقاوم، اقتصادی و استاندارد داشته باشید.
